O LIPDUB  

Lip Dub lub LipDub, tą nazwą określa się zarówno technikę tworzenia wideoklipów, jak i produkt, czyli teledysk, w którym amatorzy udają, że wykonują jakiś wybrany, odtwarzany z playbacku utwór, i wzbogacają to wykonanie o własną choreografię i interpretacją wizualną.

Lip Dub często przedstawia osobę lub grupę osób przemieszczających się w przestrzeni miejskiej lub salach, pomieszczeniach jakiegoś budynku, np. szkoły, czy uczelni.

Lip Dub, to skrót od angielskiego terminu lip dubbing, który pochodzi od dwóch określeń z branży filmowej: lip synchronization, czyli dopasowywanie dźwięku do ruchu warg oraz dubbing – podkładanie ścieżki dźwiękowej z lokalną wersją językową. Oznacza to również polepszanie jakości filmu lub dokonywanie nagrań audio poprzez dogrywanie w studiu dialogów do już udźwiękowionego materiału.

Terminu lip dubbing po raz pierwszy użył Jakob Lodwick, założyciel działającego od 2004 roku portalu Vimeo, służącego udostępnianiu i oglądaniu filmów tworzonych przez internautów. Lodwick umieścił go w komentarzu do wideo, w którym sfilmował, jak spaceruje po mieście i śpiewa jedną z piosenek. Napisał tak:

Spacerowałem słuchając piosenki ze słuchawek i nagrałem siebie śpiewającego tę piosenkę. Po dotarciu do domu, odtworzyłem nagranie w iMovie i dodałem plik MP3 właściwej piosenki, synchronizując go z moim wideo. Czy jest na to nazwa? Jeśli nie, sugeruję „lip dubbing” i dalej: Następnym razem spróbuję zsynchronizować moje kroki z rytmem.

Wideo utworzone przez J. Lodwicka pochodzi z 14 grudnia 2006 roku i znajduje się pod adresem:
J. Lodwick, Lip Dubbing: Endless Dream, http://vimeo.com/123498, [dostęp: 2012.11.10].

Podstawowym założeniem Lip Duba jest to, aby prowadzenie kamery odbywało się w jednym ujęciu, czyli bez cięć. Mimo, że czas trwania nagrania zwykle nie przekracza kilku minut, może to być bardzo trudne w realizacji. Jest to spowodowane tym, że w nagraniu zwykle uczestniczy znaczna liczba osób oraz, że scenariusz zakłada często przemieszczanie się w określonej przestrzeni. Stąd, liczne uwagi internautów odnośnie dużej liczby prób w trakcie nagrania, a później koniecznych powtórek.

Ważne jest, aby uczestnicy Lip Duba, wcielający się w rolę aktorów i muzyków, wykazywali się pomysłowością, wplatając do scenariusza ciekawe treści, począwszy od zaskakujących ujęć, a na prezentacji własnych talentów i pasji kończąc. Co najważniejsze - wszystko powinno być bardzo autentyczne, a zaangażowanie i pozytywne emocje płynące z filmu są świetną zachętą dla widzów!

Ważny jest również właściwy dobór podkładu muzycznego, który powinien być dynamiczny i możliwie jak najlepiej ilustrujący prezentowane treści.

Tom Johnson, pisarz techniczny, który prowadzi bloga na temat wpływu serwisów internetowych Web 2.0 na wymianę informacji, tak określa cechy dobrego Lip Duba:

-   spontaniczność: Lip Dub jest wynikiem czyjegoś pomysłu zrealizowanym spontanicznie przez grupę,

-   autentyczność: osoby i przedstawione w filmiku sytuacje wydają się prawdziwe,

-   współuczestnictwo: powstanie wideo jest efektem współpracy pewnej grupy osób,

-   zabawa: ludzie uczestniczący w kręceniu wideo dobrze się tym bawią.

Jakob Lodwick i Arthur Kannas, przekazując wiele praktycznych wskazówek dotyczących tworzenia Lip Duba, zwracają również uwagę na:

-   potrzebę dobrego zarządzania zespołem biorącym udział w tworzeniu wideo,

-   odrzucenie obaw związanych z brakiem doświadczenia w realizacji filmów, a przeniesienie emocji na produkt finalny,

-   fakt, iż wykorzystanie nawet mniej skomplikowanego i zaawansowanego sprzętu technicznego może przynieść dobre efekty w realizacji filmu,

-   uchwycenie spontaniczności.

Cele, jakie mogą być realizowane poprzez Lip Dub są szerokie – zaczynając od autoprezentacji własnej osoby, przez kreowanie wizerunku instytucji (coraz częściej także szeroko rozumianej szkoły), aż po realizację projektów społecznych angażujących nawet po kilka tysięcy osób.

Lip Duby oprócz tego, że dostarczają dobrej zabawy są także doskonałą formą promocji.

Pierwsze Lip Duby, które pojawiły się w serwisach udostępniających treści wideo, jak np. YouTube czy Vimeo, stanowiły przeważnie próbę naśladowania lub parodii znanych gwiazd estrady, często też prezentowały życie różnych firm.

Analizując Lip Duby umieszczone aktualnie w Internecie, uwagę zwraca ich szeroki zakres tematyczny. Można odnieść wrażenie, że stanowi odwzorowanie przestrzeni społecznej offline – począwszy od amatorskich prób „bycia” artystą, przez wydarzenia z życia rodzinnego (np. Lip Duby ze ślubu) czy zawodowego (wideo promujące firmę, realizowane przez działy promocji lub public relations, a także filmy tworzone przez pracowników bez wiedzy komórek odpowiedzialnych za kreowanie wizerunku, czy wręcz w celu dyskredytacji firmy), aż po w pełni profesjonalne realizacje, np. w ramach promocji miast, regionów, czy wydarzeń. Szczególną uwagę przyciągają Lip Duby odznaczające się wysokim stopniem kreacji, np. poprzez tematykę lub sposób realizacji.

Pierwszy Lip Dub na potrzeby promocji Szkoły Wyższej został przygotowany przez sześciu studentów Hochschule Furtwangen University z Niemiec (http://universitylipdub.com/). Natomiast pierwszy w Polsce Lip Dub został stworzony przez studentów Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie (http://lipdub.in/lipdub-uniwersytet-ekonomiczny-w-krakowie/). Innym ciekawym klipem jest wykonany przez studentów The Université du Québec à Montréal (UQAM) w 2009 roku, który osiągnął rekordową liczbę widzów - ponad 8 milionów! (http://www.youtube.com/watch?v=-zcOFN_VBVo).

W ostatnim czasie także w Polsce Lip Duby zyskały niezwykłą popularność i oglądalność w serwisach internetowych typu YouTube. Kilkanaście LipDubów prezentujemy w zakładce Przykłady.